Fal Pik Vima : शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी म्हणजे पुनर्रचित हवामान आधारित आंबा पिकविमा योजना २०२४, २०२५ च्या हंगामासाठी सुरू झाली आहे. मात्र, या योजनेत सहभागी होण्यासाठी ३० नोव्हेंबर २०२४ ही अंतिम तारीख असून, या तारखेआधीच अर्ज सादर करणे अनिवार्य आहे. रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्यांतील आंबा बागायतदारांसाठी ही योजना उपलब्ध आहे. अधिकाधिक शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा, असे आवाहन कृषी विभागाने केले आहे.
पिकविमा योजनेचे महत्त्व | Fal Pik Vima
शेतकऱ्यांना दरवर्षी हवामानाच्या अनिश्चिततेमुळे मोठ्या आर्थिक नुकसानीला सामोरे जावे लागते. गारपीट, अवकाळी पाऊस, वादळ, आणि इतर नैसर्गिक आपत्तींमुळे आंबा उत्पादनात घट होते. या नुकसानीपासून शेतकऱ्यांना वाचवण्यासाठीच पुनर्रचित हवामान आधारित पिकविमा योजना उपयोगी आहे.
कोण अर्ज करू शकतात?
कर्जदार शेतकरी: ज्यांनी शेतीसाठी कर्ज घेतले आहे.
बिगरकर्जदार शेतकरी: ज्यांनी स्वतःच्या भांडवलावर शेती सुरू ठेवली आहे.
आंबा बागायतदार: कोकण विभागात आंबा उत्पादन करणारे सर्व शेतकरी.
अर्ज कुठे करायचा?
शेतकऱ्यांनी विमा हप्ता भरण्यासाठी खालील पर्यायांचा उपयोग करावा:
1. बँक शाखा किंवा विकास सोसायटी सेवा.
2. सीएससी केंद्रे (सामाजिक सेवा केंद्रे).
3. पिकविमा पोर्टल (PMFBY Portal).
योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये
1. हवामान धोक्यांपासून संरक्षण
गारपीटसारख्या नैसर्गिक आपत्तींना सामोरे जाण्यासाठी अतिरिक्त विमा हप्ता लागू आहे.
गारपीटसाठी विमा घ्यायचा असल्यास, फक्त बँकेमार्फत प्रस्ताव सादर करणे बंधनकारक आहे.
2. ईपीक पाहणी अनिवार्य
पिकविम्यासाठी ईपीक पाहणी नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
विमा संरक्षण केवळ उत्पादनक्षम फळबागांनाच लागू राहील.
3. फळपिकासाठी क्षेत्र मर्यादा
कोकण विभागात: एका फळपिका खाली किमान १० गुंठे (०.१० हे.) क्षेत्र.
इतर विभागांत: एका फळपिका खाली किमान २० गुंठे (०.२० हे.) क्षेत्र.
4. भाडेपट्टी कराराने शेतीचा विमा
भाडेपट्टीवर शेती करत असल्यास, नोंदणीकृत भाडेपट्टी करार सादर करणे गरजेचे आहे.
5. हंगाम निवडण्याचा पर्याय
शेतकऱ्यांना मृग किंवा आंबिया बहारांपैकी कोणत्याही एका हंगामासाठी विमा निवडण्याचा पर्याय आहे.
6. अधिकतम क्षेत्र मर्यादा
प्रत्येक शेतकऱ्यासाठी फळपिकांसाठी विमा संरक्षण ४ हेक्टरपर्यंत मर्यादित आहे.
7. आधारलिंक बँक खाते आवश्यक
विमा भरताना आधार क्रमांकाशी लिंक असलेले बँक खाते असणे गरजेचे आहे.
योजना राबवणाऱ्या संस्था
रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या जिल्ह्यांसाठी २०२४२५ हंगामासाठी भारतीय कृषी विमा कंपनीची (Agriculture Insurance Company of India) निवड करण्यात आली आहे. शेतकऱ्यांनी हप्ता भरून विमा प्रस्ताव सादर केल्यानंतर विमा कंपनीकडून आवश्यक तपासणी केली जाईल.
गारपीट विमा: अतिरिक्त संरक्षण
या योजनेत शेतकऱ्यांना गारपीटसाठी विमा संरक्षण घेण्याचा पर्याय दिला जातो.
गारपीटसाठी विमा घेतल्यास मूळ विमा हप्ट्याशिवाय अतिरिक्त हप्ता भरावा लागेल.
गारपीट विमा फक्त बँकांच्या माध्यमातून सादर करता येईल.
आंबा बागायतदारांसाठी फायदे
विमा संरक्षणामुळे सुरक्षितता: नैसर्गिक आपत्तींमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून आर्थिक नुकसान भरून काढण्यासाठी ही योजना प्रभावी आहे.
शेतीसाठी स्थिरता: हवामान बदलांमुळे उत्पादन घटले, तरी विमा रक्कम शेतकऱ्यांना आर्थिक स्थैर्य देते.
योजनेंतर्गत नोंदणीमुळे विश्वास: पुनर्रचित योजनांमुळे शेतकऱ्यांमध्ये सरकार आणि विमा कंपन्यांवर विश्वास निर्माण होतो.
३० नोव्हेंबर: अंतिम मुदत
शेतकऱ्यांनी लक्षात ठेवावे की, ३० नोव्हेंबर २०२४ ही अंतिम तारीख आहे.
1. अर्ज वेळेत सादर न केल्यास विम्याचा लाभ मिळणार नाही.
2. संभाव्य हवामान बदलांच्या धोक्यांपासून विमा संरक्षण मिळवण्यासाठी हीच योग्य वेळ आहे.
निष्कर्ष
आंबा फळपिक विमा योजना शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक सुरक्षेचा आधार ठरते. रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांनी या योजनेत सहभागी होऊन नैसर्गिक आपत्तींमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून संरक्षण घ्यावे. ३० नोव्हेंबरपूर्वी अर्ज सादर करून विमा हप्ता भरण्याचे सुनिश्चित करा.
आजच आपल्या नजीकच्या सीएससी केंद्रात जाऊन किंवा बँकेच्या माध्यमातून अर्ज भरा आणि हवामान बदलांच्या धोक्यांपासून आपल्या शेतीचे संरक्षण करा!
आपला बळीराजा : WhatsApp Group वर सामील होऊ शकतात.
